مدرسه آقابزرگ و روستاي نياسر

کتيبه‌هايي مورخ 1263، 1264، 1268ق/1847، 1848، 1852م، به ترتيب در صفه شبستان، داخل شبستان زير گنبد نيز بر اِزاره محراب و سردرِ ورودي مسجد، اين سخن را تأييد مي‌کند. پاورپوينت مسجد آقا بزرگ کاشان  به نظر مي‌رسد که اين مجموعه بنا، به رويِ آثار به جاي مانده پس از زله1192ق/1778م يا دوره‌هاي گذشته ساخته شده باشد، به خصوص شبستان 40 ستون شمالي مسجد که احتمالاً پيش از احداث گنبدخانه روي بقاياي خانقاه ، مسجد، مقبره و مدرسه خواجه‌تاج‌الدين (متعلق به اواسط سده 9ق/15م) ساخته شده است.تلفيق اين شبستان با مسجد و مدسه‌اي که بعداً در کنار آن ايجاد شد، يکي از زيباترين و بهترين نمونه‌هاي ايجاد هماهنگي و اتصال دو بنا در کنار هم است؛ اما 40 ستون غربي گنبدخانه يعني مهم‌ترين بنايي که بعدها به قسمت اصلي و گنبد خانه الحاق مدرسه سلطاني کاشان  شد، به معماري بناي مقصوره لطمه زده است؛ زيرا معمار بزرگ مسجد بناي گنبدخانه را بدان سان طرح افکنده بود که از چهار سوي به فضاي باز راه داشته باشد تا در تابستانِ طاقت‌فرساي منطقه با جريان يافتن هوا در پيرامون گنبدخانه تهويه و تبريد به صورت طبيعي انجام گيرد، ليکن در زمان حاج ملا تقي محمدعلي نراقي فرزند آقابزرگ ( 1285ق/1868م)، شبستان غربي گنبدخانه بنا گرديد و از اين سوي ارتباط با فضاي خارج مسدود شد.ر اين تغييرات در و پنجره‌هاي ارسيِ (4) بالارو مدرسه آقابزرگ از ميان برداشته شده و با درگاه‌هايي با دو مسجد جامع کاشان  نيم دايره جايگزين شدند. اين نوع درگاه ها در معماري ايراني جايگاهي نداشتند و از زمان بازگشت ناصرالدين شاه از سفر دومش به اروپا در سال 1295 هجري قمري در بناها به کار رفتند. حدفاصل گنبدخانه و شبستان غربي با 3 در مشبک چوبي از هم جدا مي شد که ارسي‌هاي بالارو داشتند؛ اما پس از مدتي توسط موريانه از بين رفتند و به ناچار با درهاي في جايگزين شدند. در سال هاي اخير سازمان ملي حفاظت آثار باستاني براي حفظ نماي مسجد به جاي اين درهاي في، درهاي چوبي و ارسي کار گذاشته است. در و پنجره‌هاي مشبک و بالاروي حجره هاي مدرسه طبقه زيرين نيز به دليل حمله موريانه ها از بين رفته بود که در سال هاي اخير مرمت شده است. نام اين اثر از تاريخ 11 آذر سال 1330 خورشيدي با شماره 382 در فهرست آثار ملي مدرسه سپهسالار  کشور قرار دارد و از آثار ارزشمند کشورمان محسوب مي شود. هزينه هاي جاري مسجد و تعمير و نگهداري آن نيز توسط واقفين تامين مي شود؛ آنها برخي از املاک خود را وقف کرده اند تا درآمد به دست آمده از آنها صرف مسجد آقابزرگ شود. تفريحي سبز و زيباي نيشار واقع در 28 کيلومتري غرب کاشان قرار دارد. يکي از جاده هاي منتهي به نياسار از طريق راوند (12 کيلومتري شمال غرب کاشان) عبور مي کند. رحمان آخرين شهر در جاده اي است که تهران را به کاشان متصل مي کند. در اين شهر، يک جاده آسفالت شده از جاده اصلي به سوي غرب و در فاصله 20 کيلومتري آن به نقطه ناصر مشهد اردهال مي رسد. از اين لحاظ جاده اي هشت کيلومتري به روستاي نياسار مي رود و جاده ديگري به مشهد اردهال مي رسد (حرم سلطان علي که در آن مراسم شستشوي فرش برگزار مي شود و قبر مشهور ايراني شاعر سهراب سپهري) و سپس به دليجان در جاده تهران- اصفهان با استفاده از يک وسيله نقليه موتوري، مي توانيد از طريق محوطه Ravand به روستاي نياسر برسيد. روستاي سبز نياسار، واقع در مرکز يک منطقه بياباني، يک صحنه زيبا دارد. در ماه ژانويه و فوريه، شکوفه هاي درختان بادام به زيبايي روستا افزوده مي شود. معبد آتشکده نياسار ساختمان با گنبد بيش از سنگ در بالاترين نقطه روستاي نياسر را مي توان از فاصله ديد. اين همان پنت هاوس است که از زمان سلطنت ساساني باقي مانده است. اين کتاب، قم خانه، مي نويسد: "نياسر که توسط اردشير بابکان تاسيس شد، همچنين به عنوان نينشنار شناخته مي شود."

جاده نياسر در کنار باغهاي نياسر به دو روش تقسيم مي شود. روستاي نياسر مسير چپ منجر به روستا مي شود و درست است که براي دسترسي به معدن سنگ ساخته شده از معبد آتش مي گيرد. اين ناحيه جاده به دليل حمل و نقل تجهيزات سنگين استخراج معدن به منطقه تبديل شده است ناهموار و ناگهاني. روستائيان از قسمت بالاي ناصر "طلاب" و قسمت پايين "داراب" تماس مي گيرند. معبد آتش نشاني Talar را ناديده مي گيرد.

پنت هاوس 14 ساختمان 14 متر است که داراي يک اتاق با گنبد بيش از آن است. ديوارها در چهار طرف اتاق وجود ندارد. معبد آتش از سنگ ساخته شده با يک ملات از گچ ساخته شده است. سنگهايي که در قسمت پايين ساختمان استفاده ميشوند، طبيعي هستند، و آنهايي که در آرچها استفاده ميشوند و در قسمتهاي بالا مربع شکل هستند، مانند آجر بزرگ.